Hệ Thống GIS Và Ứng Dụng Trong Ngành Trắc Địa

Hệ thống GIS được nghiên cứu và phát triển nhằm hỗ trợ quản lý, phân tích các thông tin liên quan của ngành địa lý. Vậy hệ thống này là gì, và chúng có ý nghĩa như nào cho ngành trắc địa hiện nay? Cùng Trắc địa Thái Dương tìm hiểu kỹ hơn trong bài viết.

Thông tin tổng quát về hệ thống GIS

Hệ thống GIS là một phần mềm viết tắt của Geographic Information System. Tên gọi đầy đủ của nó là hệ thống thông tin địa lý GIS. Hệ thống này tập hợp các phần cứng, phần mềm máy tính, dữ liệu liên quan tới địa lý, con người. Mục đích chúng được tạo ra là để quản lý, lưu trữ các dữ liệu địa lý. Giúp người ta phân tích, cập nhật được các thông tin liên quan.

Chức năng chính của hệ thống GIS

Bên trong hệ thống có phần dữ liệu là dữ liệu không gian (bản đồ) và dữ liệu phi không gian. Dữ liệu phi không gian lưu lại các thông tin về đối tượng liên quan đến địa lý. Chức năng chủ yếu của hệ thống GIS là:

• Thu dữ liệu: Những dữ liệu thực tế như dữ liệu loại bản đồ, dữ liệu thống kê... Những dữ liệu này sẽ được thu về hệ thống GIS.

• Thao tác thông tin, dữ liệu: Những dữ liệu định dạng khác nhau hoặc chưa đồng nhất về đơn vị. Hệ thống sẽ biểu diễn lại chúng để hỗ trợ hiển thị hoặc phân tích.

• Quản lý: Hệ thống GIS có thể điều khiển và sắp xếp lại các dữ liệu. Liên kết các thông tin và hệ thống hóa chúng ứng với những dữ liệu không gian.

• Hiển thị thông tin: Những dữ liệu về bản đồ hay mô hình, biểu đồ... sẽ được hiển thị một cách trực quan, khoa học.

• Hỗ trợ truy vấn, tìm kiếm thông tin: Nhờ vào những dữ liệu đã thu thập được, phần mềm có thể trả lời các thông tin địa lý. Ví dụ như khoảng cách giữa 2 điểm hay diện tích một khu vực.

>> Xem thêm: Ứng Dụng Công Nghệ LiDAR Trong Trắc Địa

Ứng dụng của GIS

Hệ thống thông tin địa lý GIS có nhiều ứng dụng hỗ trợ cho các ngành khoa học tự nhiên như khí tượng thủy văn, môi trường, địa chất học... Hoặc chúng cũng được sử dụng rộng rãi trong lĩnh vực hành chính xã hội hay kinh tế khác. Nhờ vào khả năng hệ thống hóa của GIS mà người dùng có thể nắm được các thông tin và mô hình hóa chúng một cách rõ ràng.

Ứng dụng hệ thống địa lý vào hoạt động kinh tế

Hệ thống GIS tập hợp các thông tin dữ liệu trên phạm vi rộng (tùy vào lượng dữ liệu thu thập được). Các doanh nghiệp có thể tận dụng hệ thống này để đầu tư cơ sở hạ tầng. Ngoài ra, các công ty có thể nhờ vào thông tin GIS cung cấp để lập kế hoạch. Giúp giảm thiểu chi phí, tối đa hóa lợi nhuận, đặc biệt là các lĩnh vực kinh tế. Các tập đoàn nước ngoài muốn đầu tư vào quốc gia khác. Họ có thể nghiên cứu và đưa ra dự đoán tổng thể dựa trên thông tin tổng hợp từ GIS.

Người ta cũng sử dụng GIS như một công cụ đánh giá rủi ro trong tài chính và kinh doanh. Đồng thời, các dữ liệu về luật pháp, giá trị tài sản... cũng phải được cập nhật vào bộ dữ liệu đám mây. Nhiều nhà thuốc, ngân hàng... đã sử dụng hệ thống này.

Hệ thống thông tin địa lý trong quản lý thiên tai, địa chất

Người ta cũng có thể dùng hệ thống này như một công cụ hỗ trợ phòng chống thiên tai. Các thông tin khí tượng được nạp vào bộ dữ liệu được sử dụng để dự đoán thời tiết. Công tác dự báo thiên tai, xác định tâm bão, theo dõi địa hình cũng chủ động hơn. Việc tìm kiếm cứu hộ cứu nạn nếu có thêm hỗ trợ của GIS cũng tăng được hiệu quả và rút gọn thời gian. Vì ngành này luôn có các dữ liệu phức tạp nên khả năng trình bày trực quan của hệ thống đã trở thành ưu điểm lớn.

Khi khảo sát địa chất, GIS cũng có thể thu thông tin từ các vệ tinh GNSS. Việc này giúp đo lường, đánh giá thông tin địa chất trong thời gian tối ưu. Người khảo sát hoàn toàn có thể ước lượng diện tích, các thành phần địa vật nhờ vào hỗ trợ này.

>> Xem thêm: Khảo Sát Địa Hình - Mục Đích Và Quy Trình Chi Tiết

Ứng dụng hệ thống GIS vào đo đạc trắc địa

Bên trong GIS, có các phần mềm hỗ trợ nghiên cứu địa hình và đo trắc địa. Các thuật toán tích hợp liên quan đến dựng mô hình đo đạc mang lại nhiều tiện ích. Ví dụ như mô hình số độ cao, phần mềm DEM, tích hợp công nghệ viễn thám... Người dùng có thể tiết kiệm thời gian và công sức khi khai thác hệ thống thông tin địa lý này. Bên cạnh đó, các phương pháp đo đạc và công nghệ mới khi được cập nhật lên GIS cũng giúp sức không ít cho các chuyên gia trong ngành.

Lấy ví dụ nhỏ về khả năng của ứng dụng DEM trong GIS. Ứng dụng này có khả năng thể hiện biểu đồ khối từ các thông tin tọa độ 3 chiều X, Y, Z. Thêm vào đó, khả năng tính thể tích khối cho các loại định hình cũng là một tính năng hữu dụng. Mô hình DEM của GIS cũng có thể tổng hợp các loại bản đồ độ lồi, độ dốc, hướng của địa hình. Ứng dụng DEM chỉ là một trong nhiều ứng dụng được tích hợp trong hệ thống GIS.

Một số quốc gia trên thế giới đã tận dụng mạng lưới điện thoại để tổng hợp vị trí qua các bộ thu tín hiệu viễn thông trong khu vực. Nhờ vào đó, các thông tin vị trí trong vùng từ độ cao đến tọa độ... cũng được nạp tự động vào hệ thống.

Kết luận

Hệ thống thông tin địa lý không chỉ được ứng dụng trong các ngành nghề có tác động vĩ mô. Các dịch vụ trong đời sống hằng ngày cũng sử dụng được. Ví dụ như khả năng phân tích dịch bệnh trong cộng đồng như đại dịch Covid-19 vừa qua. Các dữ liệu được nạp trong GIS cũng giúp các doanh nghiệp dịch vụ như điện thoại, nước, gas... quản lý thông tin khách hàng. Hoặc người ta cũng tận dụng được hệ thống này trong giao thông vận tải. Các cơ sở hạ tầng và giao thông đã được tích hợp để quản lý tối ưu hơn.

Nhiều đơn vị, doanh nghiệp trên thế giới đã sớm ứng dụng hệ thống GIS cho hoạt động của mình. Trên thực tế, tại Việt Nam cũng đã và đang nghiên cứu công nghệ này để ứng dụng vào thực tế. Để khai thác hết khả năng của GIS, cần một kho dữ liệu lớn. Lượng dữ liệu càng lớn thì tính hiệu quả càng cao.

Công ty TNHH thương mại & công nghệ Trắc Địa Thái Dương là đơn vị hàng đầu trong việc cung cấp các dịch vụ trắc đạc (đo đạc hiện trạng vị trí, đo đạc khảo sát địa hình, tư vấn pháp lý). Ngoài ra, Trắc Địa Thái Dương còn cung cấp các thiết bị phục vụ công tác trắc địa như máy GPS GNSS RTK với giá tốt, đảm bảo chất lượng. Mọi thông tin liên hệ:

CÔNG TY TNHH THƯƠNG MẠI VÀ CÔNG NGHỆ TRẮC ĐỊA THÁI DƯƠNG

• Địa chỉ: 349 Lương Thế Vinh, P. Trung Văn, Q. Nam Từ Liêm, Hà Nội

• Hotline: 0904193788

• Fanpage: Trắc Địa Thái Dương

• Email: tracdiathaiduong@gmail.com